Eudokia Ingerina (III. Mikhail'in Metresi)
Bizans devletinin büyük siyasi ve kültürel parlama devri ise ancak, genç imparator III. Mikhail'e hükümdarlık haklarını kullanmak imkanını veren ve devlet işlerinin idaresini onun dayısı Bardas'ın ellerine tevdi eden 856 yılındaki hükümet darbesinden sonra başladı. Bardas ve Mikhail, Theodora ve Theoktistos tarafından idare olunan rejimden zarar görenler sıfatiyle tabii müttefik idiler. Çünkü bütün iktidarı eline geçirmiş bulunan Theoktistos tarafından bir kenara itilmiş olmak Bardas'a ne kadar acı geliyor idiyse de, ergin yaşa ulaşmış imparatora da annesinin vesayeti o kadar ağır gelmekteydi; Theodora sadece onun hükümranlığına mani olmakla kalmıyor, özel hayatına da müdahale ediyordu; Onu metresi Ingerina'dan ayırmış ve Eudokia Dekapolita ile evlenmeye zorlamıştı. Bardas genç imparatorla anlaşarak imparatoriçenin haberi olmadan saraya döndü. Theoktistos imparatorluk sarayında III. Mikhail'in gözleri önünde öldürüldü. Bundan sonra Mikhail senato tarafından hükümran olan hükümdar ilan olundu. Kızları bir manastıra kapatılırken Theodora da hakimiyeti bırakmaya mecbur edildi. İki yıl sonra kardeşi Bardas'a karşı başarısız bir darbe teşebbüsünde bulunan Theodora kızlarının kaderini paylaşmak zorunda kaldı.
(Georg Ostrogorsky, Bizans Devleti Tarihi, Türk Tarih Kurumu Basımevi, çev. Fikret Işıltan, Ankara, s.208)
Şahsı bakımından meş'um bir tesadüfle impataror III. Mikhail, "Makedonya'lı" Basileos ile dost olmuştu. Basileios, Makedonia thema'sı menşeli idi ve en fakirane şartlarda yetişmişti. Şansını denemek için İstanbul'a gelmiş ve müthiş bedeni kuvveti sayesinde imparatorluk sarayında seyis olmuştu. Bu suretle onun, kendi üstün kabiliyetleri ile imparatorun kaprislerine aynı ölçüde borçu olduğu, efsaneyi andıran yükselişi başladı. Bu akıllı ve kurnaz köylü çocuğu III. Mikhail'in en samimi dostu halien gelerek onun bir zamanki metresi Eudokia Ingerina ile evlendi. Bu arada caesar Bardas ile çatıştı; ancak III. Mikhail'in sevgili dostunu öylesine nüfuzu altına girmişti ki, dayısını ona hiç düşünmeden feda etti. Girit'e karşı yapılan bir sefer esnasında Bardas bir merhalede yeğeninin yanında taht üzerinde otururken Basileos onu kendi eli ile öldürdü (21 Nisan 865). Mükafatı, İstanbul'a döndükten sonra imparator III. Mikhail'in kendisine 26 Mayıs 866'da takdim ettiği müşterek imparatorluk tacı oldu. Kanlı trajedinin son sahnesi, III. Mikhail'in kaprisleri ve durmadan fikir değiştirmesi sonucu, müşterek hükümdar hakkında tavrını değiştirmeye başlamasıyla süratlendi. 867 yılı 23 eylülünü 24'e bağlayan gece, bir içki aleminden sonra Basileos sarhoş imparatoru yatak odasında boğazlattı.
Makedonya hanedanı denilen sülalenin kurucusu I. Basileios'u İstanbul tahtına götüren yollar karanlık idi. Basileios, tahtın ailesi içinde devamını garantiye almak için büyük oğlu Konstantinos'u daha 6 Ocak 869'da kendisine müşterek hükümdar olarak taçlandırdı. Bundan tam bir yıl sonra ikinci oğlu Leon ve takriben 879'da- Konstantinos'n zamansız ölümünü müteakip- üçüncü oğlu Aleksandros taçlandırıldılar. Ruhani mesleğe giren, imparatorun en küçük oğlu Stephanos ise ağabeyi VI. Leon'un saltanatı devresinde patriklik makaına geçecektir. İmpatarorun ilk ve en sevgili oğlu olan Konstantinos onun gençliğinde evlenmiş olduğu Makedonyalı Maria'dan doğmuştu. Leon, Aleksandros ve Stephanos, Eudokia Ingerina'nın çocukları olup, bunların son ikisi Basileos'un tahta çıkışından sonra doğmuşlardı.
(Georg Ostrogorsky, Bizans Devleti Tarihi, Türk Tarih Kurumu Basımevi, çev. Fikret Işıltan, Ankara, s.216-217-218)
Yorumlar
Yorum Gönder