IV. Pavlos (Ekümenik Patrik)

IV. Leon'un zamansız ölümü (8 Eylül 780) oğlu VI. Konstantinos'u 10 yaşında taht sahibi kıldı. Niyabeti, tahtı resmi olarak da küçük yaştaki oğluyla bölüşen imparatoriçe Irene üzerine aldı. "Caesar" Nikephoros lehine yeniden bir ayaklama olduysa da enerjik imparatoriçe bu suikast teşebbüsünü süratle bastırarak mütevvefa kocasının kardeşlerini rahip olmaya zorladı. Devlet işlerine Irene tarafından el konulması ile tasvirlere ibadetin ihyası tahakkuk etmiş oluyordu. 

Ancak IV. Leon zamanında patrikliğe yükseltilmiş bulunan Pavlos'un istifası sağlandıktan sonra 784 yılı sonunda hükümetin planları açıklandı. Irene bütün ahaliyi Magnaura sarayında toplamak suretiyle yeni patriğin tayinine bir halk seçimi şekli verdi. Seçimi bu zamana kadar imparatoriçenin sekreteri münevver ve iyi bir teoloji tahsili görmüş açık siyasi görüşlü bir kimse olan Tarasios kazandı. Tarasios 25 Aralık 784'te patrik olarak takdis edildikten sonra, 754 yılındaki tasvir kırıcı sinod'un kararlarını red ve tasvirlere ibadeti yeniden ihya etmek üzere yeni bir ekümenik konsil için hazırlıklara başladı. Bizans hükümeti, bu değişiklikten memnun kalıp konsile mümessiller gönderen Roma ve doğu patriklikleriyle müzakerelere girişti. 

31 Temmuz 786'da konsil İstanbul'da Havariyun kilisesinde toplandı. Fakat müzakereler başlar başlamaz konsilin hazırlanmasında Irine ve Tarasios'un gösterdiklerinden çok daha fazla dikkat sarf edilmesini gerektiren bir olay meydana geldi. V. Konstantinos'un vermiş olduğu emirleri hatırlayan başşehrin muhafız alaylarına mensup askerler kılıçlarını şakırdatarak kiliseye dalıp, toplanan psikoposlardan bir kısmının memnuniyet avazeleri arasında konsili dağıtıverdiler.

(Georg Ostrogorsky, Bizans Devleti Tarihi, Türk Tarih Kurumu Basımevi, çev. Fikret Işıltan, Ankara, s.164-165)

Foto Linki