Aleksandros Şinas

Hekimler Spiridon Mavrogenis ve Aleksandros Şinas da katıksız Fenerlidirler ve Pera ruhani çevresi içindeki önemli şahsiyetler arasında yer alırlar. 

1810'da doğan Şinas Yunan Bağımsızlık Savaşı sırasında ailesi Odessa'ya kaçtığında ancak on beş yaşındadır. Okula bu kentte başlamıştır. Önce Yunan Ticaret Okuluna gitmiş, daha sonra Fransız Lisesi'nde okumuştur. Şinas Eylül 1831'de Montpeiller'de üniversite öğrenimine başlar. Beş yıl sonra ise Lyon hastanesine yatılı yardımcı hekim olarak girer. 1841'de jinekolog olur. Bu dönemde, Doğu'da da Batı'da da doğumların çoğu evde gerçekleşmektedir. En iyi ihtimalle şu ya da bu biçimde kendini yetiştirmiş ebeler eşliğinde. Jinekologların yetişmeye başlamasıyla alışkanlıklar sarsılır. Şinas kendi kuşağından hekimlerinin teşhis, tedavi, zihniyet ve tavırlarını değiştirmek amacıyla yapılan çalışmalara etkin biçimde katılır. İmparatorluk Tıp Derneği'ne kuruluş aşamasında (1858) katılır, 1862'de ise "Peralı Hayırsever Kadınlar Kardeşliği"nin kuruluşuna katılır. Aynı dönemde masonlukla ilgilenir.  Grand Orient de France'a (Fransa Büyük Doğu Locası) bağlı Union d'Orient (Doğu Birliği) locasının önde gelen üyelerinden biri olur. Hatta 1863'te kurulan locanın ilk Üstadı Muhterem'i olur. 1877'de yaşamının sonuna doğru "saray jinekoloğu" olur. Hiç evlenmemiş ve çocuğu olmamıştır. Kütüphanesi ve jinekoloji aletleri koleksiyonunu Atina Üniversitesi'ne bırakmıştır: Ege'nin diğer kıyısında doğmakta olan bu yeni vatana duyulan güvenin güzel bir örneğidir bu.

(Meropi Anastassiadou-XIX.Yüzyıl İstanbul'unda Rumlar s.181-182-183)

Rum pratisyenler şöhretlerini, formasyonlarını Avrupa'da yapmış olmalarına borçludurlar. 19.yüzyılın ikinci yarısında kamu otoriteleri ve uzmanlar Batılı tedavi yöntemlerinin üstünlüğünden şüphe duymaz. Salgın hastalıklarla mücadelenin çok yoğun olduğu 1830'lardan başlayarak devlet Avrupa sağlık normlarına göz diker. Paris, Viyana, Pisa, Padova ya da Hippokrates'in sanatının başka önemli merkezlerinden birinden diploma alanlar güven ve saygı uyandırır.

Stefanos Karatheodoris eğitim için dışarı giden ilk isimlerden biridir. 1850'lerde Pera'da çalışan pratisyenlerin en yaşlısıdır. 1789'da Edirne'de doğmuş 20 yaşında İtalya'ya gitmiş ve 10 yıl orada yaşamıştır. Livorno ve Pisa'da 10 yıl okuduktan sonra 1819'da 30 yaşında Pisa Üniversitesi'nden hekimlik diplomasını alır. 10 yıl o dönemde Avrupa'da tıp öğrenimini için gerekli ortalama süredir. Spiridon Mavrogenis 1835-1843 arasında Viyana kültürünün keyfini çıkarmıştır. Aleksandros Schinas 1831-1841 arasında Montpeiller ve Lyon'da yaşamış ve jinekoloji uzmanı olmuştur. Osmanlı tıbbının bir başka önemli figürü Serantis Arkigenis de (1809-1873) yaklaşık 10 yıl Avrupa'da kalmıştır. O da Karatheodoris gibi Trakyalıdır, maddi olanakları sınırlı yetim bir çocuk olduğundan 1838-1848 arasında Paris'te Bab-ı ali konsolosu Reşit Paşa'dan yardım görmüştür. Reşit Paşa mesleğini Osmanlı Devleti sınırları içinde icra etmesi koşuluyla ona burs vermiştir. Arkigenis temel eğitimini Paris'te almıştır. Ayrıca dönemin diğer Osmanlı öğrencileri gibi birçok Avrupa ülkesinden geçmiştir: Belçika, Almanya, Avusturya, İtalya.

(Meropi Anastassiadou-XIX.Yüzyıl İstanbul'unda Rumlar s.208-209)

Yorumlar

Popüler Yayınlar