III. Murad

 Padişah.

III. Murad'la birlikte Harem halkının sayısı arttı ve büyüdü.

(Erhan Afyoncu, 16 Mart 2016, Sabah)

--------------------------

1552-1573 yılları arasında Doğu Akdeniz'deki faaliyetleri kesintiye uğrayan İngilizlerin, asrın son çeyreği başlarında yeniden seferlere başladıklarını görmekteyiz. Bu konudaki ilk teşebbüs Edward Osborne ve Richard Staper adlarındaki iki İngiliz tüccarı tarafından yapıldı. Bu iki tüccar ileri gelen devlet adamları ile temas etmek ve Osmanlı ülkelerindeki ticârî şartları incelemek üzere İstanbul'a Joseph Clement ve John Wright adlı iki İngiliz’i göndermeye karar verdiler. 1575'de yola çıkan Clement, bir buçuk sene kadar İstanbul'da kalıp tetkik ve temaslarda bulundu ve Osmanlı topraklarında yapılacak ticâret için gönderilecek temsilciye bir yol hükmü alıp İngiltere'ye döndü. Edward Osborne ve Richard Staper temsilci olarak seçtikleri kişi William Harborne’du.

Harborne yaklaşık üç aylık bir yolculuğun ardından 28 Ekim 1578 tarihinde İstanbul’a varmıştı. Harborne, İstanbul’a vardığında bir taraftan ticârî faaliyetlerde bulunurken bir taraftan da sarayda nüfuz sâhibi bazı kimselerle münâsebetler kurmağa muvaffak oldu. Bunlar arasında Sadrâzam Sokollu Mehmed Paşa ve doktoru Salamon ile III. Murad'ın hocası Sadeddin Efendi ve Dîvan-ı Humâyun tercümanlarından Mustafa Çavuş bulunmakta idi. Harborne, İstanbul'daki bu temaslarından müspet netice elde etti ve 15 Mart 1579 tarihinde Padişah’tan Kraliçe Elizabeth'e hitaben yazılmış bir mektup almayı başardı. Bu mektup ile Harborne Osmanlı ile İngiltere arasındaki diplomatik ilişkilerin de başlamasını sağladı. Bu mektubunda Sultan Murad; üç İngiliz tüccarına Osmanlı topraklarında ticâret yapmak için müsaade verildiğini, hangi "tarikle" gelirlerse gelsinler İngiliz tüccarlarına zorluk çıkarılmaması, gümrüklerini ödeyip ellerine mühürlü temessük aldıktan sonra kendilerine ve eşyalarına tecavüzde bulunulmaması için beyler, kadılar, reisler ve iskele eminlerine emirler verildiğini ifâde ediyordu.

(Hasan Demirhan, İngiltere'nin Balkan Politikası ve Yunanistan, Doktora Tezi, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2013, Edirne, s. 30)

Foto Linki